Kruszywo Leca® na dachach zielonych rozwiązuje problem obfitych opadów
W ostatnich latach coraz częściej występują burze, ekstremalnie zmienne warunki pogodowe oraz zalania. Miejskie systemy kanalizacyjne nie są w stanie przyjmować w krótkim czasie olbrzymich ilości wód opadowych. Wówczas woda wylewa się na ulice i zbiera różne zanieczyszczenia zapychając studzienki ściekowe.

Dachy zielone z keramzytem Leca® zatrzymują część wody deszczowej zmniejszając jej ilość odprowadzaną przez systemy odwodnienia.
Klima 2050 bada skutki
Klima 2050 to Ośrodek Innowacji Opartych na Badaniach Naukowych (Center for Research-Driven Innovation – SFI) z siedzibą w Trondheim. Przez długi czas wodę deszczową odprowadzano z dachów kierując ją rynnami i rurami do poziomu terenu. Jeden z projektów badawczych Klima 2050 koncentruje się na sposobach spowalniania spływu wody na grunt i do kanalizacji deszczowej.
– Przy tradycyjnej metodzie odprowadzania wody z deszczów nawałnicowych mamy do czynienia z dwoma głównymi wyzwaniami wynikającymi ze zmian klimatycznych. Po pierwsze, jest coraz więcej ekstremalnych opadów deszczu, które w krótkim czasie nadmiernie obciążają sieci kanalizacyjne. Po drugie, zagęszczenie budynków na obszarach miejskich skutkuje mniejszą ilością naturalnych obszarów zielonych do odprowadzania wody – mówi badacz Berit Time z Instytutu SINTEF.
Rozwiązania może dać projekt badawczy Høvringen
Dachy z roślinnością pomagają w spowalnianiu odwadniania poprzez absorbcję wody deszczowej oraz powolne jej uwalnianie. Projekt badawczy realizowany jest w oczyszczalni ścieków Høvringen w Trondheim.
Dach podzielono na trzy poletka badawcze po 90 m2 w celu przetestowania trzech różnych rozwiązań dla pokryć dachowych: dachu wykonanego z materiałów Leca®, dachu rozchodnikowego i dachu zwykłego.
Poletko doświadczalne wyposażone jest we własną meteorologiczną stację pomiarową, w której prowadzi się pomiary temperatur, wiatru i opadów, a także w zaawansowany system pomiaru ilości wody spływającej do studzienek ściekowych z każdego z trzech poletek. W stacji dokonuje się pomiarów w całym zakresie opadów deszczu: od mżawki do ekstremalnych. Jednakże przede wszystkim projekt ten koncentruje się na szukaniu rozwiązań dla krótkotrwałych, intensywnych opadów.
Trzy różne poletka badawcze
Pierwszym poletkiem utworzonym przez firmy Skjæveland Group i Leca Norway jest dach z 20-to centymetrową warstwą drobnoziarnistego keramzytu Leca®. Na niej wykonano przepuszczalną nawierzchnię z płyt, między którymi pozostawiono szerokie fugi (przestrzenie) wypełnione keramzytem Leca®, przez które może przeciekać woda.
Drugie poletko jest obsiane rozchodnikiem, tj. byliną z rodziny gruboszowatych, która jest szeroko stosowana na dachach zielonych. Trzecie poletko to tradycyjny dach z pokryciem bitumicznym. Poletka numer dwa i trzy są dachami referencyjnymi.
Już widać rezultaty
– Wygląda na to, że dach z keramzytu Leca® zatrzymuje wody deszczowe. Tradycyjne rozwiązania nie są obliczane na przyjęcie dużych opadów w krótkim czasie – mówi Per Møller-Pedersen, dyrektor Storm Aqua.
– Projekt Høvringen stanowi dobry przykład możliwości opracowywania rozwiązań we współpracy z ośrodkiem Klima 2050. Po otrzymaniu pierwszych wyników badań w Grupie Skjæveland zaczęto produkować próbki nowego typu nawierzchni, która będzie odpowiednia do stosowania na dachach retencyjnych – dodaje Møller Pedersen.
Leca® także oczyszcza wodę
W oparciu o wyniki badań można także opracować rozwiązania dotyczące wody deszczowej dla innych miejsc niż dachy. Deszcze nawałnicowe stanowią problem społeczny i ekonomiczny, ponieważ eksploatacja oczyszczalni ścieków staje się coraz droższa i coraz bardziej energochłonna.
– Materiał Leca® wchłania wodę i działa jak filtr usuwający zanieczyszczenia. Rozwiązanie to stosuje się w oczyszczalniach wody pitnej oraz oczyszczalniach ścieków. Jednym z zadań projektu jest zbadanie możliwości usuwania różnych rodzajów zanieczyszczeń za pomocą keramzytu Leca® – mówi manager projektu Jaran Wood z działu rozwoju firmy Leca.
A może dach wielofunkcyjny?
Møller-Pedersen dostrzega duże możliwości związane z wykorzystaniem powierzchni dachowych. Projekt Høvringen pokazuje, że systemy odwodnienia obecnie stosowane na obszarach przemysłowych i parkingowych można również zastosować do dachów. Aktualnie dużo się mówi o czystych dachach zielonych, lecz Møller-Pedersen uważa, iż jeszcze lepszym rozwiązaniem może być dach kombinowany. Dzięki temu otworzą się przed nami nowe, atrakcyjne obszary zastosowań na terenach miejskich.
– Tradycyjny sposób rozwiązywania problemów związanych z deszczami nawałnicowymi polega na tym, że wodę odprowadza się z jednego miejsca do drugiego. Musimy znaleźć takie rozwiązania, które pozwolą na zagospodarowanie opadów deszczu w miejscu ich występowania – mówi Møller-Pedersen.
Klima 2050
Klima 2050 jest Ośrodkiem Innowacji Opartych na Badaniach Naukowych (SFI) z siedzibą w Trondheim. Poszukuje rozwiązań dotyczących przeciwdziałaniu zagrożeniom społecznym, powstającym w wyniku zmian klimatycznych w obszarach zabudowanych, w zakresie ochrony budynków przed wilgocią, gospodarki wodno-ściekowej, czy tzw. rozwiązań niebiesko-zielonych.
Ośrodek Klima 2050 finansowany jest przez Radę ds. Badań Naukowych Norwegii oraz partnerów konsorcjum, w którym uczestniczą między innymi przedsiębiorstwa Leca Norway i Grupa Skjæveland.
Więcej informacji o projektach Klima 2050
- Projekt: Klima 2050
- Koncepcja: Testy zatrzymywania wody deszczowej na dachu niebiesko-szarym
- Lokalizacja: Oczyszczalnia ścieków Høvringen, Trondheim, Norwegia
- Budowa: Leca, Multiblokk, NTNU i SINTEF
- Produkty Leca: Keramzyt Leca 1,5-2,5 mm